Porozmawiajmy o… ubóstwie energetycznym
Ponad milion rodzin, czyli ok. 10% wszystkich gospodarstw domowych w Polsce, jest dotkniętych problemem ubóstwa energetycznego. Potrzeba wspólnego namysłu nad zagadnieniem dotykającym najbardziej wrażliwych odbiorców energii nigdy nie była tak paląca jak dziś. Pomysł na ogólnokrajowy namysł nad rozwiązaniami pojawił się w Stoczni ponad rok temu. Temat, który jeszcze wtedy nie budził aż takich emocji, okazał się w ostatnich miesiącach bardzo istotny.
Zainaugurowany 14 marca 2022 r. w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie projekt Narada obywatelska o kosztach energii ma dać przestrzeń do rozmowy o rozwiązaniach dla problemu ubóstwa energetycznego. Spotkanie, podczas którego wybrzmiały głosy ekspertów i ekspertek, to dopiero początek projektu. Narada ma przede wszystkim włączyć do rozmowy mieszkańców i mieszkanki, otworzyć szeroką debatę o problemie w lokalnych społecznościach i z sumy tych rozmów uzyskać silny głos, którego nie będzie można ominąć.
To inny sposób myślenia, mający innowacyjny charakter, bo nie oparty o klasyczny, polityczny sposób stanowienia prawa, a jednak dążący do wpłynięcia na politykę krajową dotyczącą problemu ubóstwa energetycznego. Wszyscy powinniśmy rozmawiać o problemie i zdanie społeczeństwa będzie tu kluczowe. Demokratycznie wybrane rekomendacje będą stanowić efekt narad.
Cały proces ma doprowadzić do tego, by zaangażowani i zaopatrzeni w informację obywatele zaproponowali rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego do wykorzystania na różnych szczeblach. Zebrane z lokalnych środowisk pomysły zostaną przedstawione w formie raportu. Wiedza z narad, poparta wystąpieniami ekspertów i ekspertek, będzie podstawą do spotkania grupy 100 losowo wybranych osób z Polski. Zostaną oni zaproszeni do udziału w pierwszym ogólnopolskim panelu obywatelskim. Grupa ta, w toku wspólnego namysłu i przy eksperckim wsparciu, wypracuje mapę drogową dla rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego w Polsce.
Taki model deliberacji społecznej sprawdza się na świecie (np. w Wielkiej Brytanii, Kanadzie, USA, czy na poziomie Unii Europejskiej), a Fundacja Stocznia przetestowała komponent lokalny podczas narad obywatelskich o edukacji – wskazując go jako efektywną metodę poszukiwania ważnych społecznie rozwiązań. Dodatkowo, energia obywatelska, jaką uwolniła pomoc Ukrainie i zdobyta w jej trakcie wiedza o współpracy i konieczności solidaryzowania się z najsłabszymi, najbardziej pokrzywdzonymi, może pomóc realizacji projektu wspólnego namysłu na jeszcze większą skalę niż początkowo zakładaliśmy. Nie od dziś wiadomo, że dobre rozwiązania tworzą się szybko i skutecznie dzięki oddolnemu zaangażowaniu obywateli, by następnie móc działać w większej skali – w innych gminach, województwach czy wręcz na szczeblu krajowym.
Przeczytaj relację z inauguracji projektu na stronie www.naradaoenergii.pl
Ubóstwo energetyczne – poznaj problem
Baza wiedzy dotycząca problemu kosztów energii i ubóstwa energetycznego
Proces narad – scenariusze i narzędzia
Partnerzy i rada ekspertów