Raport stanowi podsumowanie ewaluacji Programu Liderzy PAFW, którą zaplanowaliśmy wspólnie z przedstawicielami Szkoły Liderów oraz Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, a następnie zrealizowaliśmy w 2012 r.

„Raport organizujemy wokół pytań o wpływ liderów na otaczającą ich rzeczywistość społeczną. Co pozwala im mieć wpływ na społeczność ? Na co liderzy faktycznie wpływają? I co ich wpływ ogranicza? (…)

Wnioski prezentowane w raporcie pochodzą przede wszystkim z badań jakościowych, a dane ilościowe stanowią tylko ich uzupełnienie. (…) Ma to swoje konsekwencje. Po pierwsze, w raporcie piszemy o typach, mechanizmach, zjawiskach, których nie sposób skwantyfikować na podstawie kilkunastu przypadków, które analizowaliśmy. Ponieważ badanie ilościowe realizowane było jedynie z liderami, nadanie wymiaru ilościowego wielu naszym twierdzeniom nie jest możliwe. Po drugie, mechanizmy i zjawiska opisujemy na podstawie pogłębionych badań jakościowych – tylko dzięki temu mogliśmy poznać je, mamy nadzieję, dokładnie. Niektóre zjawiska – rzadkie, mające charakter anegdotyczny – w sposób naturalny znikają z naszego opisu.”
/ze wstępu/

 Autorzy:  Hubert Borowski, Łukasz Ostrowski, Maria Wiśnicka
 Projekt graficzny:  Studio Kotbury
 Zleceniodawcy: Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności i Stowarzyszenie Szkoła Liderów
 Rok wydania:  2012

NaprawmyTo.pl to narzędzie informatyczne, służące do mapowania problemów w przestrzeni publicznej.

Pomysł na stworzenie serwisu zrodził się w oparciu o wnioski organizacji pozarządowych składane do Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu „Demokracja w działaniu”. Pod patronatem Fundacji i przy wsparciu koordynacyjnym Stoczni kilkanaście organizacji z całego kraju zdecydowało się pracować nad stworzeniem wspólnego narzędzia, które będzie mogło być lokalizowane w kolejnych miejscach – miastach, gminach, województwach. Głównymi źródłami inspiracji dla serwisu były brytyjski mechanizm FixMyStreet.com oraz amerykański portal SeeClickFix.com.

W 2012 r. serwis Naprawmyto.pl był pilotażowo wdrażany w wybranych gminach położonych w różnych częściach Polski. Operatorami były lokalne organizacje pozarządowe, które brały udział w budowie serwisu oraz uczestniczące w 10. edycji akcji „Masz Głos, Masz Wybór”. Ich zadaniem było przetestowanie działania serwisu w kontekście lokalnym, w tym administracja podstronami gmin, budowa partnerstwa z samorządem i promocja serwisu wśród mieszkańców.

W 2015 roku strona przeszła przebudowę sfinansowaną ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego uzyskanych na podstawie umowy pożyczki z Towarzystwem Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych SA.

Obecnie serwis działa w 30 samorządach. Zarządza nim Stocznia, a obsługą informatyczną zajmuje się firma Escola.

Więcej informacji o przedsięwzięciu znajduje się na stronie serwisu: naprawmyto.pl.

Koordynatorka projektu: Natalia Klamann

Podręcznik ma służyć pomocą w kształtowaniu umiejętności współpracy z wolontariuszami – zarówno tymi, którzy wspierają instytucje i organizacje swoją codzienną pracą, ale także tymi, którzy angażują się w działania społeczne od czasu do czasu, od projektu do projektu.

W podręczniku przedstawiamy opisy ciekawych praktyk i standardy realizacji projektów wolontariackich. W każdym z rozdziałów omawiamy kolejny etap współpracy z wolontariuszami, pokazując, że zaproponowany schemat stosować można w różnej skali. Starannie dobraliśmy więc wszystkie przykłady dobrych praktyk, tak by były one zrozumiałe zarówno dla organizacji realizujących projekty przy wsparciu tysięcy czy setek ochotników, jak i tych, które współpracują z kilkoma, a może nawet jednym wolontariuszem. Całość składa się na tzw. model idealny, do którego każda z organizacji może przyłożyć swoją „soczewkę” i dostosować go do swoich wymagań i warunków, w jakich działa.

Autorzy: Dagmara Gortych, Ireneusz Jundziłł, Wojciech Rustecki
Korekta: Patrycja Strzetelska, Maria Wiśnicka, Maria Radziejowska
Opis dobrych praktyk: Jan Mencwel
Projekt graficzny: Ewa Brejnakowska-Jończyk
Rok wydania: 2012 (I wydanie), 2014 (II wydanie)

Janusz Korczak to postać z pozoru stworzona do uchwycenia w pomnikowej formie. Życie poświęcił dzieciom, a zakończył je, ginąc wraz ze swoimi podopiecznymi w obozie zagłady. Zza tragicznego wymiaru jego biografii wyłania się sylwetka dobrotliwego Starego Doktora, którego działalność — wielowymiarową i trudną do zdefiniowania — zbyt łatwo daje się zamknąć w banalnej formułce: „przyjaciel dzieci”.

Układanka to próba ożywienia tych wątków z jego życia, które mogą dziś inspirować do krytycznego myślenia i do odważnego, pozbawionego wyższości działania: takiego, jakie praktykował Korczak. „Układankę” tworzymy z wybranych elementów, celowo pomijając niektóre wątki — o tragicznym finale jego życia piszemy jedynie między wierszami. Zamiast tego chcemy na nowo postawić pytania, które towarzyszyły Korczakowi przez całe życie, a dziś nie straciły na aktualności. Problem podwójnej tożsamości, badanie biedy i wykluczenia oraz wypracowywanie autorskich metod działania — każdej z tych kwestii przyglądamy się zarówno w świetle doświadczenia Korczaka, jak i oczami współczesnych autorów i rozmówców.
/ze wstępu/

Publikacja powstała w ramach projektu „Warszawa Korczaka„.

Autorzy: Jan Mencwel, Cyryl Skibiński, Jan Wiśniewski
Konsultacja merytoryczna: Wojciech Lasota
Projekt graficzny: Witold Gottesman, Zofia Klajs
Rok wydania: 2012

Tematem pierwszego „Głosu Stoczni” są „Młodzi”.

Jednak naszym zdaniem konieczne jest zakwestionowanie tego nadto ogólnego w naszym przekonaniu pojęcia. Sądzimy, że wrzucanie wszystkich „młodych” do jednego worka i przylepianie im pokoleniowych etykiet jest właśnie jedną z istotnych bolączek debaty publicznej w Polsce. Debaty, która rozgorzała ze szczególną siłą pod wpływem międzynarodowych protestów młodzieży w sprawach ACTA czy tych zrzeszonych w tzw. ruchach „oburzonych”. Krytycznej analizie medialnego dyskursu na temat „młodych” poświęcamy istotną część „Głosu”. Piszemy m.in. o nieobecności samych młodych w debacie, która ich dotyczy i o tym, że mimo powtarzanych dydaktycznych wezwań do tego, aby stali się bardziej aktywni, nie dba się dość o tworzenie możliwości ich wpływu na otaczającą ich rzeczywistość.

W trzech krótkich dodatkach do głównego tekstu pokazujemy konstruktywne propozycje zmian: wdrożenie mechanizmów partycypacji skierowanych do młodych ludzi, odstąpienie od badania młodych jako „pokolenia”, na rzecz badania ich w specyficznych warunkach społeczno-ekonomicznych oraz wzmocnienie nurtu emancypacyjnego, upodmiotowiającego w działaniach na jej rzecz. Jako ważne źródło inspiracji dla ostatniej w wymienionych metod przywołujemy idee „Małego Przeglądu” – gazety wydawanej w międzywojniu przez Janusza Korczaka.

Autorzy: Anna Giza, Jan Mencwel, Katarzyna Starzyk, Agnieszka Strzemińska i Ewa Stokłuska
Ilustracje i projekt graficzny: Kuba Mazurkiewicz / zespół wespół
Rok wydania: 2012
 

Raport podsumowuje wnioski z badania, które zrealizowaliśmy w 2012 r. w  7 lokalizacjach w całej Polsce w ramach projektu „Kawiarnie Kultury. Diagnoza„. Miał na celu diagnozę oddolnych, miejskich inicjatyw społeczno-kulturalnych skupionych w kawiarniach, a więc poza siecią oficjalnych instytucji i organizacji.

W raporcie opisujemy wszystkie kawiarnie odwiedzone przez nasz zespół w ramach badania, przedstawiamy ich typy i formułujemy bardziej ogólne wnioski i rekomendacje.

Na podstawie wyników badania powstała jeszcze druga publikacja „Kawiarnia + Kultura”. Jak to działa?

Autorzy: Agnieszka Strzemińska, Julia Olesińska, Jan Mencwel
Zespół badawczy:
Alma Asuai, Adam Kadenaci, Kacper Leśniewicz, Ewa
Majdecka, Jan Mencwel, Julia Olesińska, Urszula Sęczek, Agnieszka Strzemińska, Michał Szyndel
Rok wydania: 2012

Publikacja jest próbą diagnozy sytuacji, wypracowaną na podstawie badania w siedmiu kawiarniach działających w różnych miastach: Katowicach, Łodzi, Ostrzeszowie, Radzyniu Podlaskim, Toruniu, Warszawie, Wrocławiu, które zrealizowaliśmy w ramach projektu „Kawiarnie kultury. Diagnoza„. Pełni także funkcję mini-poradnika, a uwagi w niej zawarte mogą przydać się zwłaszcza trzem grupom odbiorców: animatorom kultury, którzy szukają miejsca do działania lub sposobu na rozkręcenie własnej działalności kulturalnej, właścicielom już istniejących kawiarni, którzy chcą wykorzystać potencjał drzemiący w prowadzonych przez nich miejscach oraz pracownikom instytucji kultury, otwartym na poszukiwanie nowych grup odbiorców, dla których kawiarnia może być atrakcyjnym sojusznikiem.

Od kilku lat stałym elementem krajobrazu polskich miast stają się kawiarnie, które wykraczają poza rolę lokalu gastronomicznego i wzbogacają życie kulturalne, organizując i goszcząc koncerty, wystawy, pokazy filmowe, dyskusje, spektakle, warsztaty. Powstają zarówno w wielkich miastach o ambicjach metropolitalnych, jak i w małych, kilkunastotysięcznych miasteczkach. Miejsca te tworzone są w pełni oddolnie, z inicjatywy samych mieszkańców, działają niezależnie – z dala od dużych instytucji, przyciągają uwagę mediów, skupiają wokół siebie środowiska artystyczne, same się utrzymują. Powodów, by uznać „kawiarnie z kulturą” za zjawisko warte odnotowania, nie brakuje.

Dzisiejsza popularność modelu „kulturalnej kawiarni”, opartego na aktywności ze strony użytkowników, wskazuje na coraz ważniejszą rolę kultury tworzonej oddolnie, według modelu DIY (do it yourself). Współtwórcami działań w kawiarniach są często grupy, które w oficjalnych instytucjach kultury pojawiają się sporadycznie, jako widzowie, bierni odbiorcy. W kawiarni mają możliwość uczestnictwa w kulturze na własnych warunkach, regulując poziom swojego zaangażowania – od tradycyjnej roli widza po współtwórcę działań. Ta elastyczność jest cechą, która czyni z kawiarni miejsce o wyjątkowym potencjale.

Współczesne „kawiarnie z kulturą” to zjawisko żywe i ulegające ciągłym zmianom.

Autorzy: Agnieszka Strzemińska, Julia Olesińska, Jan Mencwel
Projekt graficzny: Malwina Konopacka
Rok wydania: 2012

Zrzut ekranu 2016-01-20 o 07.00.01Koordynatorzy: Jan Mencwel, Jan Wiśniewski

Projekt graficzny: Logotomia

Projekt i wykonanie technologiczne: Laboratorium ee

Rok uruchomienia: 2012

Strona zawierała opowieści wieloletnich mieszkańców warszawskiej Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej.

W 2012 r. w ramach projektu „Mój MDM” nagraliśmy wywiady biograficzne z osobami zamieszkującymi tą część Warszawy. Następnie, w przestrzeni MDM-u umieścimy kilkanaście miniinstalacji umożliwiających odsłuchanie fragmentów opowieści mieszkańców przy pomocy telefonów komórkowych i uruchomiliśmy stronę internetową.

Chcieliśmy w ten sposób oddać głos ludziom, których życie codzienne upłynęło w jednej z najmocniej zideologizowanych przestrzeni Warszawy. W 60 lat od otwarcia MDM-u historia tego miejsca została przy naszym wsparciu opowiedziana na nowo – nie przez detale architektoniczne czy założenia urbanistyczne, ale przez doświadczenie żyjących tu ludzi.

Koordynatorzy: Jan Mencwel, Jan Wiśniewski
Współpraca: Martyna Obarska
Projekt graficzny i technologiczny: Veryniceworks
Rok uruchomienia:
2012

Zrzut ekranu 2016-01-19 o 23.19.07

Celem projektu było przygotowanie i przetestowanie innowacyjnego modelu wspomagania procesu tworzenia polityk publicznych oraz sposobów poszukiwania praktycznych rozwiązań dla problemów, które pojawiają się w trakcie ich realizacji. Jego istotą było specyficzne połączenie wielosektorowości, partycypacji, innowacji.

Istotą testowanej przez nas metodologii było uznanie uzupełniających się kompetencji różnych interesariuszy, a nie tylko ekspertów w definiowaniu problemów, projektowaniu innowacyjnych rozwiązań (co-design) oraz sugerowaniu działań.

W fazie przygotowawczej projektu przeprowadziliśmy przegląd technik typu collective problem solving. Natomiast w fazie pilotażowej na kilku wybranych zagadnieniach przetestowaliśmy przygotowaną przez nas metodologię. Wykorzystaliśmy ją m.in. do wypracowania propozycji:

W każdym z tych przypadków przeprowadziliśmy cały proces – od diagnozy problemu, poprzez prace analityczne, warsztat diagnostyczny, warsztaty co-design po przygotowanie scenariuszy rozwiązań.

W ramach projektu uruchomiliśmy także stronę, na której prezentowaliśmy m.in. wszystkie przeprowadzone przez nas procesy.

Kolab_www_infogafika_str_glowna
Czas trwania projektu: wrzesień 2010 – czerwiec 2014
 Zespół projektu: Zofia Komorowska, Kuba Wygnański, Ela Skrzypek, Anna Biernat

Projekt realizowaliśmy dzięki wsparciu z Trust for Civil Society in Central and Eastern Europe.

logo