Obligacje społeczne
Ostatnio w Stoczni dużo czytamy i rozmawiamy o obligacjach społecznych (ang. social impact bonds).
Czym są obligacje społeczne?
Obligacje społeczne to innowacyjny instrument finansowy, który zakłada, że podmiot publiczny odpowiedzialny za rozwiązanie danego problemu społecznego wchodzi w porozumienie z inwestorem, który zgadza się sfinansować usługę mającą rozwiązać ten problem. Inwestor zawiera porozumienie z dostawcą (lub konsorcjum dostawców) usług, które mają doprowadzić do osiągnięcia określonego rezultatu. W tej roli często występują organizacje pozarządowe. W przypadku osiągnięcia uzgodnionego rezultatu podmiot publiczny zwraca wyłożone przez inwestora środki wraz z umówionym bonusem.
Obligacje społeczne po raz pierwszy zostały zastosowane w 2010 r. w Wielkiej Brytanii. Uruchomiono wtedy projekt, którego celem było obniżenie poziomu recydywy wśród osadzonych. Innym przykładem jest australijski program wspierający dysfunkcyjne rodziny, którego celem było zapobieżenie przekazaniu dzieci z takich rodzin do pieczy zastępczej (więcej tutaj). Obecnie obligacje są wdrażane w kilkunastu krajach.
Po co stosować obligacje społeczne?
Korzyści płynących ze stosowania mechanizmu obligacji społecznych jest co najmniej kilka. Przede wszystkim pozwala on przenieść ryzyko finansowe z podmiotu publicznego na inwestora, a dzięki płatności za rezultaty zapewnia także większą skuteczność i wyższą jakość interwencji publicznych. Dzięki obligacjom społecznym problemy społeczne mogą być rozwiązywane często taniej niż w ramach państwowego systemu pomocy społecznej (choć przede wszystkim chodzi o zwiększenie ich efektywności i jakości). Bardzo ważną korzyścią z punktu widzenia dostawców usług (organizacji pozarządowych) jest to, że istotnie mogą one skoncentrować się na rozwiązywaniu konkretnych problemów (na rezultatach), a nie jak to ma miejsce dotychczas – na piętrzących się wymogach formalnych związanych z korzystaniem ze środków publicznych.
To szansa na elastyczne działanie, wykazanie się kreatywnością i skutecznością i uzyskanie wymiernej nagrody (także finansowej) za posiadane kompetencje.
Obligacje społeczne a sprawa stoczniowa
Wspólnie z Towarzystwem Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych oraz Związkiem Miast Polskich w ramach projektu Trust Bon od maja 2017 r. pracujemy nad koncepcją zastosowania tego rodzaju finansowania usług społecznych w Polsce.
Oczywiście nie robimy tego sami. Na przełomie czerwca i lipca zorganizowaliśmy w Marzycielach i rzemieślnikach oraz w Państwomiasto serię warsztatów, na które zaprosiliśmy osoby mające bardzo różne perspektywy i doświadczenia pracy z i na rzecz osób wymagających różnych form wsparcia i opieki. Wspólnie zastanawialiśmy się, przy jakich okazjach mechanizm obligacji społecznych mógłby być szczególnie przydatny w Polsce. Obecnie prowadzimy badana jakościowe oraz analizujemy szer dostępnych danych. Na tej podstawie doprecyzujemy obszar tematyczny, w którym będziemy chcieli przeprowadzić pilotaż tego instrumentu w Polsce.
O efektach naszych działań będziemy oczywiście sukcesywnie dawać znać, a na razie zapraszamy na ciekawą stronę Social Finance.
—
Projekt „TRUST BON – Inwestycja w społecznie opłacalny efekt” realizujemy w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
