Gdzie, jak nie w szkole warto uczyć istoty samorządności i aktywności obywatelskiej? Dzięki szkole przyszły pełnoletni mieszkaniec czy mieszkanka gminy ma szansę wcześniej zrozumieć, jak ważne jest zaangażowanie w życie samorządu terytorialnego i podejmowanie działań na rzecz najbliższego otoczenia. Szkoła może być jednym z kluczowych miejsc tworzenia samorządu rozumianego jako wspólnota mieszkańców, którzy decydują o  najważniejszych lokalnych sprawach. 

Stworzyliśmy zestaw materiałów do prowadzenia zajęć wokół tematu aktywnego angażowania młodzieży na rzecz swojego miasta lub gminy. Ich podstawowym celem jest zaangażowanie w proces budżetu obywatelskiego (BO), ale zachęcamy do śmiałego wykorzystania poszczególnych lekcji również do rozmowy o konsultacjach, samorządzie lokalnym czy młodzieżowej radzie. Materiały przeznaczone są do wykorzystania z uczniami i uczennicami w wieku 12-19 lat.

Nasze materiały wypracowane zostały podczas trzech edycji projektu „Samorządna młodzież”, które realizowaliśmy na zlecenie m.st. Warszawy. Celem projektów było zwiększenie udziału młodzieży w BO. Działania prowadziliśmy w kilkunastu stołecznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Choć przedstawiane scenariusze odwołują się do warszawskiego BO, z niedużymi modyfikacjami można je stosować w każdym mieście i każdej gminie, gdzie prowadzi się różnego typu procesy partycypacyjne. 

Na materiały składa się pięć scenariuszy i załączniki zawierające pomoce dydaktyczne. Scenariusze układają się w ciąg, którego początkiem jest wyjaśnienie, czym w ogóle jest samorząd terytorialny, a zakończeniem – stworzenie wstępnych pomysłów, które można zgłosić w ramach BO. Dodatkowo, do każdego scenariusza nagraliśmy podcast, który bardziej szczegółowo opisuje poruszaną w nim tematykę i narzędzia.

Przed skorzystaniem z naszych scenariuszy, warto przyjrzeć się, jak i czy w ogóle w danym mieście czy gminie działa BO. Cykl lekcji i narzędzia można dostosować do harmonogramu i regulaminu BO, tak by uczniowie i uczennice rzeczywiście mogli złożyć swoje pomysły na działanie w jego ramach. 

Cykl zajęć można przeprowadzić również bez dostosowywania do harmonogramu BO. Wtedy ich celem mogłoby być przede wszystkim pokazanie, czym jest samorządność i zaangażowanie obywatelskie (w takiej sytuacji można zastosować pierwsze trzy scenariusze lekcji oraz fragmenty scenariusza dotyczącego samego BO). Wiele gmin posiada też inne niż BO instrumenty angażowania mieszkańców – zachęcamy do dowolnego modyfikowania scenariuszy pod kątem prowadzonych w danym mieście czy gminie procesów, np. inicjatywy lokalnej czy konsultacji społecznych. Scenariusze można też wykorzystać do zachęcania młodych ludzi do wpływania na życie swojego samorządu, np. poprzez śledzenie obrad rady miasta czy gminy, udział w młodzieżowej radzie czy radzie osiedla, obserwowanie prasy lokalnej i zaangażowanie w dziennikarstwo obywatelskie.

Cykl zajęć może być pomysłem na realizację tzw. godzin wychowawczych, stanowić element zajęć na WOS-ie lub kółka zainteresowań bądź zadanie dla osób ze szkolnego samorządu.

Projekt „Samorządna młodzież na Żoliborzu i w Śródmieściu” był realizowany w ramach Programu „Młoda Warszawa. Miasto z klimatem dla młodych 2016-2020”.

Warszawski Panel Klimatyczny, który współorganizowaliśmy na zlecenie Urzędu m.st. Warszawy, był poświęcony zwiększaniu efektywności energetycznej i udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w mieście. Spotkania panelu odbyły się w listopadzie 2020 roku, a raport z jego realizacji zaprezentowaliśmy podczas oficjalnego podsumowania procesu na początku lutego 2021 roku.

Kto zainicjował Warszawski Panel Klimatyczny, czym w ogóle jest panel obywatelski i jak w szczegółach wyglądała jego stołeczna wersja – m.in. o tym napisaliśmy w raporcie, który stworzyliśmy wspólnie z Fundacją Civis Polonus i Fundacją Pole Dialogu.

W raporcie podzieliliśmy się też informacjami o tym, jak zapraszaliśmy do udziału w panelu, w jaki sposób wyłoniliśmy jego skład i jak panel wypracowywał swoje rekomendacje dla miasta. Jego część stanowią również wyniki głosowania nad rekomendacjami, w którym paneliści i panelistki wybrali 49 pomysłów na zwiększenie efektywności energetycznej i udziału OZE w Warszawie.

Raport wzbogaciliśmy o wypowiedzi uczestników Warszawskiego Panelu Klimatycznego, w tym przede wszystkim samych panelistów i panelistek.

Zobacz raport

Warszawski Panel Klimatyczny był realizowany przez Fundację Stocznia, Fundację Pole Dialogu i Fundację Civis Polonus i został finansowany w ramach zadania publicznego pn. „Warszawski Panel Klimatyczny” zleconego przez m.st. Warszawę na podstawie Zarządzenia nr 756/2020 Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 15 czerwca 2020 roku.

Jak przeprowadzić ewaluację sprawnie i skutecznie? Warto korzystać z wiedzy i doświadczenia innych oraz ze sprawdzonych metod i narzędzi. Z myślą o tych, którzy chcą poznać efekty swoich projektów, przygotowaliśmy zestaw łatwych w użyciu narzędzi ewaluacyjnych.

Nasz miniporadnik kierujemy przede wszystkim do organizacji i osób realizujących projekty w dziedzinie edukacji, kultury i animacji lokalnej, zwłaszcza takie o niewielkich budżetach.

W poradniku umieściliśmy zbiór prostych wskazówek, jak dobrze przygotować projekt do ewaluacji, jak skutecznie ją przeprowadzić oraz jak mądrze korzystać z jej wyników. Proponujemy również uniwersalne i gotowe do użycia narzędzia do przeprowadzenia ewaluacji

Aktualne, nowe wydanie poradnika wzbogaciliśmy o rozwiązania i narzędzia online, które w czasie epidemii koronawirusa mogą stanowić jedyną możliwą formę przeprowadzenia efektywnych i bezpiecznych działań. 

Mamy nadzieję, że „Miniporadnik o ewaluacji” będzie doskonałym wsparciem w procesie planowania, realizowania i rozliczania projektów, a zaproponowane narzędzia będą pomocne w codziennej pracy.

Autorki: Maja Durlik, Kaja Dziarmakowska i Maria Wiśnicka
Konsultacja: Łucja Krzyżanowska i Łukasz Ostrowski
Projekt graficzny: Edyta Ołdak
Rok wydania: 2020

Miniporadnik powstał jako element projektu „Jak dobrze ewaluować projekty kulturalne?”, który został zrealizowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Redakcję i opracowanie graficzne aktualizacji miniporadnika sfinansowano ze środków Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.

Ćwiczenie umysłu – w zależności od stanu zdrowia, kondycji poznawczej, ale też motywacji ćwiczącego i jego zaangażowania – przynosi wiele korzyści. Może pozytywnie działać na pamięć lub też chronić przed nagłym obniżeniem jej sprawności. Często wpływa na poprawę sprawności innych procesów poznawczych, np. myślenia, uwagi czy kreatywności. Trening pamięci sprzyja również nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji.​

Strona silowniapamieci.pl to praktyczny i bezpłatny narzędziownik zawierający różnorodne materiały przydatne w przygotowaniu i prowadzeniu treningów umysłu dla seniorów. Zostały one opracowane z myślą o terapeutach, pedagogach, psychologach czy pracownikach socjalnych, a także o animatorach, bibliotekarzach, pracownikach domów kultury czy centrów aktywności niespecjalizujących się w treningach umysłu. Przyjazna formuła strony umożliwia korzystanie z jej zasobów także osobom bez żadnego doświadczenia – opiekunom, członkom rodziny czy znajomym seniorów.

Na stronie można znaleźć:

Wiele rzeczy drażni nas w najbliższym otoczeniu – nienawistne graffiti, które mijamy w drodze do pracy, dziura w chodniku w którą co i rusz wpadamy albo zerwany rozkład jazdy na przystanku pod domem. Większości takich spraw sami nie rozwiążemy – nie mamy do tego potrzebnych środków ani czasu, a władzom gminy trudno je dostrzec ponieważ często są to problemy drobne.

O ile byłoby prościej, gdyby po zauważeniu takiej usterki można było od razu zakomunikować sprawę odpowiedniej osobie w urzędzie gminy…

Właśnie po to powstał serwis NaprawmyTo.pl. Chcemy ułatwiać pracę samorządów i życie mieszkańców. Wierzymy, że wiele irytujących nas na co dzień spraw można bardzo łatwo rozwiązać. Nie potrzeba do tego petycji, a sprawnego współdziałania i dialogu między władzą, a obywatelem, który jest możliwy poprzez nasz serwis.

Pomysł na stworzenie serwisu zrodził się w oparciu o wnioski organizacji pozarządowych składane do Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu „Demokracja w działaniu”. Pod patronatem Fundacji i przy wsparciu koordynacyjnym Stoczni kilkanaście organizacji z całego kraju zdecydowało się pracować nad stworzeniem wspólnego narzędzia, które będzie mogło być lokalizowane w kolejnych miejscach.

 

Koordynatorka: Natalia Klamann
Rok uruchomienia:  2012

Strona, która powstała w ramach projektu KOLAB, poświęcona była wspólnemu rozwiązywaniu problemów w zakresie polityk publicznych. Zgromadziliśmy na niej wiedzę na temat szeroko rozumianego co-solvingu, który stanowi specyficzne połączenie wielosektorowości, partycypacji i innowacji.

Na stronie można było znaleźć szereg informacji, począwszy od tego, dlaczego i do kogo skierowany jest KOLAB, przez zagraniczne i polskie przykłady, na metodologii właściwej KOLAB-owi skończywszy. Ponadto stworzyliśmy KOLABtekę – multimedialną czytelnię składającą się z tekstów, filmów, audycji oraz przydatnych linków na temat różnego rodzaju inicjatyw związanych ze wspólnym rozwiązywaniem problemów.

Osoby pracujące nad zawartością strony: Katarzyna Jezierska, Bartosz Stodulski, Piotr Wawrzeńczyk
Projekt graficzny: Logotomia
Programowanie: Laboratorium ee
Rok uruchomienia: 2012

Zrzut ekranu 2016-02-12 o 23.16.44

Celem Katalizatora Innowacji Społecznych jest stworzenie jak najbardziej sprzyjających warunków do inicjowania, rozwijania, upowszechniania i skalowania innowacji społecznych w Polsce. Chcemy wspierać powstanie ekosystemu innowacji społecznych  opartego na zasadzie sieci, a nie na hierarchicznej strukturze. 

Dokonujemy tego na różne sposoby. Sieciujemy osoby i podmioty działające w tym obszarze, m.in. innowatorów i innowatorki, podmioty prowadzące inkubatory innowacji społecznych. Organizujemy spotkania, konferencje, warsztaty i wizyty studyjne.

Wspieramy:

Szeroko informujemy i promujemy innowacje społeczne jako narzędzie do rozwiązywania istotnych problemów społecznych.

Przygotowujemy portal www.innowacjespoleczne.pl, który będzie ważnym narzędziem wspierania informacyjnego i edukacyjnego podmiotów działających w sferze innowacji społecznych. 

Tworzymy i na bieżąco aktualizujemy bazę innowacji społecznych, w której znajdą się opisy i informacje o innowacjach wdrażanych w ramach już zorganizowanych konkursów. Baza ma spełniać dwojaką funkcję – z jednej strony promować innowacje społeczne, z drugiej – umożliwiać inkubatorom i innowator(k)om wyszukiwanie interesujących ich innowacji według określonych kryteriów. 

Działamy na rzecz upowszechniania i skalowania najlepszych nowatorskich rozwiązań. Zamierzamy wdrożyć na szerszą skalę 7 wstępnie przetestowanych innowacji społecznych.

Dzielimy się zasobami, narzędziami i wiedzą, które pomogą nam współtworzyć prężny ruch innowacji społecznych w Polsce.

Projekt, który realizujemy we współpracy z Fundacją Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, jest dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Czas trwania grudzień 2020 – czerwiec 2023
Koordynatorki projektu: Zofia Komorowska, Michalina Przeradzka i Julia Zasacka
Zespół po stronie Stoczni: Andrzej Dębowski, Teodor Klincewicz, Zofia Komorowska, Michalina Przeradzka, Kuba Wygnański i Julia Zasacka

Projekt „Innowacje na ludzką miarę 2” realizujemy w partnerstwie z Gminą Miasta Gdynia. Wspólnie poprowadzimy Inkubator pomysłów, który pomoże nam znaleźć, dopracować i przetestować oddolne innowacje dotyczące włączenia społecznego.

Naszym celem jest upowszechnienie takich innowacji, które skutecznie odpowiedzą na precyzyjnie określone problemy i potrzeby. Dlatego w naszym Inkubatorze będziemy szukać rozwiązań z zakresu:

Przeprowadzimy dwa ogólnopolskie nabory do Inkubatora pomysłów, a spośród zgłoszonych rozwiązań wybierzemy te, które będą miały największy potencjał do dalszego rozwoju.

Wspierając rozwiązania, wspólnie z pomysłodawcami będziemy szukać najlepszych sposobów odpowiedzi na dany problem oraz warunków, w jakich rozwiązania będą miały szansę wzrosnąć i skutecznie zadziałać.

Po kilkumiesięcznym dopracowywaniu pomysłów wyłonimy 52 innowacje, których autorzy i autorki otrzymają dotację na przetestowanie swoich rozwiązań w środowisku lokalnym.

10 innowacji społecznych, które podczas testu sprawdzą się najlepiej, postaramy się upowszechnić i włączyć je do polityk społecznych i praktyki.

Inkubator pomysłów będzie działał równolegle w 2 lokalizacjach – prowadzonych przez Stocznię Marzycielach i Rzemieślnikach. Domu Innowacji Społecznych w Warszawie oraz Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni, ale wspierać będziemy innowatorów i innowatorki z różnych części Polski.

***

W naszym projekcie bazujemy na doświadczeniach z projektu „Innowacje na ludzką miarę”, który realizowaliśmy w latach 2016–2019 wspólnie z Gminą Miasta Gdynia, Miastem st. Warszawa oraz ECORYS Polska sp. z o.o.

Czas trwania: marzec 2020 – czerwiec 2023
Koordynatorzy działań Stoczni: Maria Lewandowska-Woźniak i Adam Chabiera
Partner: Gmina Miasta Gdynia (Laboratorium Innowacji Społecznych)
Zespół projektu po stronie Stoczni: Anna Bartol, Natalia Klamann, Jan Wiśniewski, Maciej Onyszkiewicz, Damian Jaworek, Zofia Komorowska, Katarzyna Pliszczyńska, Kuba Wygnański

Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.